Wiktionary:የሩስኛ ቅድመ-ታሪካዊ አመጣጥ - ሷዴሽ ዝርዝር
(ከየሩስኛ ቅድመ-ታሪካዊ አመጣጥ - ሷዴሽ ዝርዝር የተዛወረ)
የሩስኛ አመጣጥ ታሪክ ሷዴሽ
[አርም]የሷደሽ ዝርዝር፦ አማርኛ፣ ዘመናዊ ሩስኛ፣ ጥንታዊ ምሥራቅ ስላቭኛ፣ ቅድመ-ሳላቫዊ፣ ቅድመ-ባልቶ-ስላቫዊ፣ ቅድመ-ህንዳውሮፓዊ፣ ኬጥኛ
ስለ «ቅድመ ሕንዳውሮፓዊ» - የ(*) ምልክት ማለት እነዚህ ቃላት ከቶ በጽሕፈት አልተዘገቡም። በቋንቋ ሊቃውንት ግመት ብቻ ናቸው። የሕንድና የአውሮፓ ሕዝብ ወላጆች በጥንት ሳይለያዩ አንድላይ የተናገሩት ቋንቋ እንደ ሆነ ይገመታል።
| ቁ#. | አማርኛ | ዘመናዊ ሩስኛ (~1600 ዓም-አሁን) | ጥንታዊ ምሥራቅ ስላቭኛ (~1000-1500 ዓም) | ቅድመ-ስላቫዊ (~500-1000 ዓም) | ቅድመ-ባልቶ-ስላቫዊ (~500 ዓክልበ.?) | ቅድመ-ህንዳውሮፓዊ (~1100 ዓክልበ.?) | ኬጥኛ (~1700-1200 ክ.በ.) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | እኔ | я ያ | я ያ | *ያዝ | *እዝ | *ኤግሖም | ኡክ |
| 2 | አንተ፣ አንቺ | ты ቲ | ты ቲ | *ቲ | *ቱ | *ቱሕ | ዚክ |
| 3 | እርሱ፣ እርሷ | он ኦን | он ኦን | *ኦኑ፣ ዩ | *ኤይ፣ *ኢሕ፣ *ኢድ | አስ | |
| 4 | እኛ | мы ሚ | мы ሚ | *ሚ | *መስ | *ወይስ፣ *መስ | ዌስ |
| 5 | እናንተ | вы ቪ | вы ቪ | *ቪ | *ዩስ | ሱሜስ | |
| 6 | እነሱ | они́ አኒ | они́ ኦኒ | *ኦኒ | *ኤየስ፣ *ኢሔስ | ኤ | |
| 7 | ይህ፣ ይህች | э́тот ኧትት | тъ ቱ | *ቱ | *ታስ | *ኮሕ፣ *ኮስ፣ *ኮድ | ካስ |
| 8 | ያ፣ ያች | тот ቶት | тъ ቱ | *ቱ | *ታስ | *ሶ፣ *ሴሕ፣ *ቶድ | አፓስ |
| 9 | እዚህ | тут, здесь ቱት፣ ዝድየሥ | *ሲደ | ካ | |||
| 10 | እዚያ | там ታም | там ታም | *ታሙ | *ታር | አፒያ | |
| 11 | ማን | кто ኅቶ | кто ክቶ | ኩቶ | *ካስ | *ክዊስ | ኩዊስ |
| 12 | ምን | что ሽቶ | что ችቶ | *ቺቶ | *ኪ | *ኰድ | ኩዊት |
| 13 | የት | где ግድየ | где ግድየ | *ኩድየ | *ክዉዼ | ኩዋፒ | |
| 14 | መቼ | когда́ ካግዳ | когда́ ኮግዳ | *ኮጉዳ | ኩዋፒ | ||
| 15 | እንዴት | как ካክ | как ካክ | *ካኮ | ማሓን | ||
| 16 | አይ... ም | не ኘ | не ኘ | *ነ | *ነ | *ነ | ናታ |
| 17 | ሁሉ | весь ቭየሥ | вьсь ቪሲ | *ቪሲ | *ዊሶስ | *ሔሎስ | ሁማንጻ |
| 18 | ብዙ | мно́го ምኖገ | мно́го ምኖጎ | *ሙኖጉ | *ሞኖጎስ | መኪስ | |
| 19 | አንዳንድ | не́сколько ኘስክልከ | *ነኮሊኮ | *ካይሎ-፣ *ሶልዎ- | ኩወስቃ | ||
| 20 | ጥቂት | мало ማለ | мало ማሎ | *ማሎ | *ፓዋስ | ተፓወስ | |
| 21 | ሌላ | друго́й, иной ድሩጎይ፣ ኢኖይ | дроугъ ድሩጉ | *ዪኑ | *አንተሮስ | ዳማይስ | |
| 22 | አንድ | оди́н አዲን | оди́н ኦዲን | *ኤዲኑ | *ኤይኖስ | *ኦይኖስ | ሲያስ? |
| 23 | ሁለት | два ድቫ | два ድቫ | *ዱቫ | *ዱዎ | *ድዎሕ | ዳውስ |
| 24 | ሦስት | три ትሪ | три ትሪ | *ትሪየ | *ትሪየስ | *ትሬየስ | ቴሬስ |
| 25 | አራት | четы́ре ችቲረ | четы́ре ቸቲረ | *ቸቲረ | *ከቱረ | *ኰትዎረስ | መያወስ |
| 26 | አምስት | пять ፕያጥ | пѩть ፕየቲ | *ፐቲ | *ፐንክ | *ፔንኰ | |
| 27 | ትልቅ | большо́й, вели́кий ባልሾይ፣ ቭየሊኪይ | вели́кий ቭየሊኪይ | *ቨሊኩ፣ ቨሊይ | *ሜጎስ | ሳሊስ | |
| 28 | ረጅም | до́лгий ዶልጊይ | до́лгий ዶልጊይ | *ዲልጉ | *ዲሊጎስ | *ድሉሕጎስ | ዳሉኪስ |
| 29 | ሰፊ | широ́кий ሽሮቂይ | *ሺሮኩ | ፓልሒስ | |||
| 30 | ወፍራም | дебе́лый толстый ድየብየሊይ፣ ቶልስቲይ | *ደበሉ፣ ቲልስቱ | *ቴጉስ | |||
| 31 | ከባድ | тяжёлый ትየዦሊይ | тѧжькꙑи ትየዢክዪ | *ተዢኩ | *ቲንግ- | *ጐርሖስ | ናኪስ |
| 32 | ትንሽ | малый ማሊይ | малый ማሊይ | *ማሉ | *ስማሎስ | ካፒስ | |
| 33 | አጭር | кра́ткий ክራትቂይ | короткий ኮሮትኪይ | *ኮርቲኩ | *ምረጉስ፣ *ስኩርቶስ | ማኒንግኩዋንጽ | |
| 34 | ጠባብ | у́зкий ኡስቂይ | у́зкий ኡዝኪይ | *ኦዙኩ | *አንጉክ- | *ሔንግ- | |
| 35 | ቀጭን | то́нкий ቶንቂይ | то́нкий ቶንኪይ | *ቲኑኩ | *ቴንሑስ፣ *መሕቅሮስ | ማክላንጽ | |
| 36 | ሴት | же́нщина ዠንጪነ | жена́ ዠና | *ዠና | *ገናዕ | *ግዌን | ግዌናንጽ |
| 37 | ወንድ | мужчи́на ሙሺነ | муж ሙዥ | *ሞዢ | *ዊሕሮስ | ፐስናስ | |
| 38 | ሰው | челове́к ችለቭየክ | челове́к ቸሎቭየክ | *ቸሎቨኩ | *ማኑስ | አንቱዋሐስ | |
| 39 | ልጅ | дитя́ ድትየ | дитя́ ዲትያ | *ደተ፣ ቸዶ | ፐሑስ | ሃሣስ | |
| 40 | ሚስት | жена́ ዥና | жена́ ዠና | ዠና | |||
| 41 | ባል | муж ሙዥ | муж ሙዥ | *ሞዢ | *ፖቲስ | ፐስናስ | |
| 42 | እናት | мать ማጥ | мати ማቲ | *ማቲ | *ማዕቴ | *ሜሕቴር | አናስ |
| 43 | አባት | оте́ц ኧትየጽ | отьць ኦቲጺ | *ኦቲሲ | *ፕሕቴር፣ *አታ | አታስ | |
| 44 | እንስሳ | зверь ዝቨር | зверь ዝቨሪ | *ዝቨሪ | *ዝዌሪስ | *ዴውሶም፣ ጐር- | ሱፓል |
| 45 | ዓሣ | ры́ба ርውበ | рꙑба ርውባ | *ርውባ | *ፒስኮስ | ፓርሑዋያስ | |
| 46 | ወፍ | пти́ца ፕቲጸ | пти́ца ፕቲጻ | *ፑቲጻ | *ሔዊስ | ሱዋይስ | |
| 47 | ውሻ | соба́ка, пёс ሰባከ፣ ጵየስ | пьсъ ፒሱ | *ፒሱ | *ክዎ | ኩዋስ | |
| 48 | ቅማል | вошь ቮሽ | *ቩሺ | *ለውሕ | አፕኄ | ||
| 49 | እባብ | змея́ ዝሚየ | змея́ ዝሚያ | *ዝሚያ | *ሔንጒስ፣ *ነሕትር- | ኢሉያንካ | |
| 50 | ትል | червь ቼርፍይ | червь ቸርቪ | ቺርቪ | *ኪርሚስ | *ክውርሚስ | |
| 51 | ዛፍ | де́рево ድየረቨ | дре́во ድሬቮ | *ደርቮ | *ደርሕዎም | *ዶሩ | ታሩ |
| 52 | ደን | лес ልየስ | лѣсъ ልየሥ | *ለሱ | ትየሣር | ||
| 53 | በትር | па́лка ፓልከ | па́лица ፓሊጻ | *ፓሊጻ | *ጋስቶ- | ፓሒን | |
| 54 | ፍሬ | фрукт ፍሩክት | *ኦቮትየ | *ብለሕ-፣ *ብሩግ- | ሰሳን | ||
| 55 | ዘር | се́мя ሴምየ | сѣмѧ ሰመ | *ሰመ | *ሴመን | *ሴህምን | ዋርዋላን |
| 56 | ቅጠል | лист ሊስት | листъ ሊስቱ | *ሊስቱ | *ለይስታስ | *ቦልሕዮም | ፓርስቱስ |
| 57 | ሥር | ко́рень ኮረኝ | ко́рень ኮረኒ | *ኮረኒ | *ውሬሕድስ | ሱርካስ | |
| 58 | ቅርፊት | кора́ ከራ | кора́ ኮራ | *ኮራ | *ቤርሕጎስ | ||
| 59 | አበባ | цвето́к ጽቪቶክ | цвет ጽቨት | *ክቨቱ | *ብሌሕስ | አሊል | |
| 60 | ሣር | трава́ ትራቫ | трава́ ትራቫ | *ትራቫ | *ኮይኖ- | ወልኩዋንጽ፣ ኡዙሕሪስ | |
| 61 | ገመድ | верёвка ቭየርዮፍከ | *ኦዠ | ኢሺማናስ | |||
| 62 | ቆዳ | ко́жа ኮዠ | ко́жа ኮዣ | *ኮዣ | *ፐል-፣ *ትዌኮስ | ||
| 63 | ሥጋ | мя́со ምያሶ | мя́со ምያሶ | *መሶ | *መንሶ- | *ሜምሶ- | |
| 64 | ደም | кровь ክሮፍይ | кровь ክሮፍይ | *ክርው | ክሩዕስ | *ክረው-፣ *ሄስሕር | ኧሻር |
| 65 | አጥንት | кость ኮስጥ | кость ኮስቲ | *ኮስቲ | *ኾስት-፣ *ኮስት- | ሐስታይ | |
| 66 | ቅባት | сало ሳለ | сало ሳሎ | *ሳድሎ | *ስመሩ- | ሳክኒስ | |
| 67 | ዕንቁላል | яйцо́ የይጾ | ꙗице ያይጸ | *አዪጸ | *ሖውዮም | ||
| 68 | ቀንድ | рог ሮክ | рог ሮግ | *ሮጉ | *ራጋስ | *ቅርኖም- | ሱርና |
| 69 | ጅራት | хвост ኅቮስት | *ኅቮስቱ | ሲሳይ | |||
| 70 | ላባ | перо́ ጲሮ | перо́ ፔሮ | *ፔሮ | *ፔትሕር | ፒታር | |
| 71 | ጸጉር | во́лосы ቮለሲ | волосъ ቮሎሱ | *ቮልሱ | *ፓክስ, *ፑልሕ- | ኢሼኒስ | |
| 72 | ራስ | голова́ ገለቫ | голова́ ጎሎቫ | *ጎልቫ | *ጋልዋዕ | *ካፑት | ሃርሳር |
| 73 | ጆሮ | у́хо ኡኸ | у́хо ኡሖ | ኡሖ | *አውሽ- | *ሖውስ | ኢስታማናስ |
| 74 | ዐይን | глаз ግላስ | о́ко ኦኮ | *ኦኮ | *አክ- | *ኾኲ-፣ *ኸኲ- | ሳጉዋ |
| 75 | አፍንጫ | нос ኖስ | нос ኖስ | *ኖሱ | *ኔሕስ | ቲቲታን | |
| 76 | አፍ | уста́ ኡስታ | уста́ ኡስታ | *ኡስታ | *ሖሕስ- | አይስ | |
| 77 | ጥርስ | зуб ዙፕ | зꙋбъ ዙቡ | *ዞቡ | *ዞምቦስ | *ኽዶንትስ፣ *ጎምቦስ | ጋጋስ |
| 78 | ምላስ | язы́к ይዝክ | ꙗзꙑкъ ያዚኩ | *ኧዚኩ | *ኢንዙዕ | *ድንግዌሕስ | ላላስ |
| 79 | ጥፍር | но́готь ኖገጥ | но́готь ኖጎቲ | *ኖጉቲ | *ኽኖግሮስ | ሳንኩዋይስ | |
| 80 | እግር | стопа́ ስተፓ | стопа́ ስቶፓ | *ስቶፓ | *ፖድስ | ፓታስ | |
| 81 | ባት | нога ነጋ | нога ኖጋ | *ኖጋ | *ክሮክስኮ- | ኧግዱ | |
| 82 | ጉልበት | коле́но ከልየነ | колѣно ኮለኖ | *ኮለኖ | *ጎኑ | ጌኑ | |
| 83 | እጅ | рука́ ሩካ | рука́ ሩካ | *ሮካ | *ራንካ | *ጌስሮ-፣ *ማን- | ከሣር |
| 84 | ክንፍ | крыло́ ክርይሎ | крыло́ ክሪሎ | *ክሪድሎ | ፓታር | ||
| 85 | ሆድ | живо́т брю́хо ዥቮት ብሪውኸ | брю́хо ብሪውሖ | *ብሪውሖ | *ኡደሮ-፣ *ብረውሶስ | ሳርሁዋንጽ | |
| 86 | አንጀት | чре́во ችሬቨ | черево ቸረቮ | *ቸርቮ | *ከርም- | *ኤሕተር- | ጋራተስ |
| 87 | አንገት | ше́я ሼየ | шиꙗ ሺያ | *ሺያ | *ግሪዕዋዕ | *ክኖግ-፣ *ኰሎ- | ኩዋታር |
| 88 | ጀርባ | спина́ , хребе́т ስጵና፣ ኅሪብየጥ | хребетъ ኅረበቱ | *ኅሪቢቱ፣ *ለዳ | ኢስኪስ | ||
| 89 | ጡት፣ ደረት | грудь, пе́рси ግሩጥ፣ ጰርሲ | *ግሮዲ፣ ፒርሲ | *ፕስቴን | ታካኒ፣ ቴታን | ||
| 90 | ልብ | се́рдце ስየርፀ | се́рдце ሴርድጼ | *ሲርዲጸ | ሢርዲስ | *ኬርዲስ | ካርዲ |
| 91 | ጉበት | пе́чень ጴችኝ | *ኤትሮ | *የሕኲር፣ ሔንትሮም | ሊሢ | ||
| 92 | ጠጣ | пить ጲጥ | пить ፒጥ | *ፒቲ | *ፐኺ-፣ *ሔጒ- | ኤኩ- | |
| 93 | በላ | есть የስጥ | *ኧስቲ | *ኤስተይ | *ሔድ- | ኤድ- | |
| 94 | ነከሰ | куса́ть ኩሳጥ | *ኮሳቲ፣ *ኾፒቲ፣ *ግሪዝቲ | *ጒሩግ-፣ *ስመርድ- | ዋክ- | ||
| 95 | ጠባ | соса́ть ሰሳጥ | *ሱሳቲ | *ሱግ- | ኡህ- | ||
| 96 | ተፋ | плева́ть ፕልይቫጥ | плева́ть ፕለቫቲ | *ፕሊቫቲ | *ስፐው- | አላፓህ- | |
| 97 | አስታወከ | блева́ть ብልይቫጥ | бльвати ብሊቫቲ | *ብልዩቫቲ | *ወም-፣ *ሕረውግ- | ||
| 98 | ነፋ | дуть ዱጥ | *ዱኃቲ፣ *ዶቲ፣ *ዱምቲ | *ዋት-፣ *ሕወሕ- | ፓራይ- | ||
| 99 | ተነፈሰ | дыша́ть ድሻጥ | *ዲኃቲ | ሔንሕ-፣ *ፕነው- | |||
| 100 | ሳቀ | смея́ться ስሚያፀ | *ስሜያቲ | *ክለክ- | ሐሐርስ- | ||
| 101 | አየ | ви́деть ቭዪድጥ | ви́деть ቪደቲ | *ቪደቲ | *ወይድ- | *ሰኲ-፣ *ወይድ- | ሳጉዋይ-፣ አውስ- |
| 102 | ሰማ | слы́шать ስልውሽጥ | слы́шать ስልውሻቲ | *ስልውሻቲ | *ክለውሳቲ | *ሔክሖውስየ-፣ *ክለው- | ኢስትማስ- |
| 103 | አወቀ | знать ዝናጥ | знати, вѣдѣти ዝናቲ፣ ቨደቲ | *ዝናቲ፣ ቨደቲ | *ዝናቲ፣ ቨደቲ | *ግነኽ-፣ *ወይድ- | ሳክ- |
| 104 | አሠበ | мы́слить, ду́мать ምውስልይጥ፣ ዱምጥ | *ምውስሊቲ | *ቶንግ-፣ *መን- | |||
| 105 | አሽተተ | чу́ять, ню́хать ችውይጥ፣ ኝውሕጥ | *ፓኅኖቲ | *ኸድ- | |||
| 106 | ፈራ | боя́ться በያፅየ | *ቦያቲ | *ፐርክ- | ናሕ- | ||
| 107 | አንቀላፋ | спать ስፓጥ | *ሱፓቲ | *ስወፕ-፣ *ድረም- | ሱፕ- | ||
| 108 | ኖረ | жить ዢጥ | жить ዢቲ | *ዢቲ | *ጊወቲ | *ጐይዂ- | ሁዊስ- |
| 109 | ሞተ | умира́ть ኡምይራጥ | ኡሚራቲ | *መርቲ | *መርቲ | *ዼው-፣ *መር- | አክ- |
| 110 | ገደለ | убива́ть ኡብይቫጥ | ኡቢቲ | *ኡቢቲ | *ጐን- | ኰን- | |
| 111 | ተዋጋ | боро́ться በሮጸ | *ቦሪቲ | ሁላይ-፣ ዛሒያ- | |||
| 112 | አደነ | лови́ть ለቭይጥ | ሎቪቲ | *ሎቪቲ | ሁርና- | ||
| 113 | መታ | уда́рить ኡዳርይጥ | ኡዳሪቲ | *ኡዳሪቲ | *ፕለሕክ- | ዋልህ- | |
| 114 | ቈረጠ | ре́зать ርየዛጥ | рѣзати ረዛቲ | *ረዛቲ | *ከሒድ-፣ *ስከል-፣ *ሰክ- | ቱሑስ- | |
| 115 | ሠነጠቀ | раздели́ть ረዝድይሊጥ | ሮዝዲሊቲ | *ሮዝደሊቲ | *ግለውብ-፣ *ስከይ- | ሳራ- | |
| 116 | ወጋ | кольнуть ከልይኑጥ | ቦስታ | *ስተይግ- | ኢስካሪ | ||
| 117 | ጫረ | чеса́ть ችሳጥ | ቸሳቲ | ቸሳቲ | *ገረድ-፣ ስክረይብ- | ጉልስ- | |
| 118 | ቆፈረ | копа́ть ከፓጥ | ኮፓቲ | *ኮፓቲ | *ዼይጒ-፣* ዸልብ- | ፓዳይ | |
| 119 | ዋኘ | плыть, пла́вать ፕልውጥይ፣ ፕላቭጥ | *ፕልውቲ፣ ፕላቫቲ | *ኔሑ- | |||
| 120 | በረረ | лета́ть ልይታጥ | ለተቲ | *ለተቲ | *ፕለውክ- | ፒዳይ | |
| 121 | ተራመደ | ходить ኸድይጥ | ኾዲቲ | *ሖዲቲ | *ገንግ-፣ *ግረዽ- ጒምስኬ- | ቲያ- | |
| 122 | መጣ | прийти́ ፕርይጥይ | *ሖዲቲ | *ጐም-፣ *ጐሕ- | ኡዋ- | ||
| 123 | ተኛ | лежа́ть ልይዣጥ | ለዣቲ | *ለዣቲ | ለግተይ | *ለግ- | ኪ- |
| 124 | ተቀመጠ | сиде́ть ስይድየጥ | ሲደቲ | *ሰደቲ | *ሰደተይ | *ሰድ- | አሰስ- |
| 125 | ቆመ | стоя́ть ስተየጥ | ስታቲ | *ስታቲ | *ስታተይ | *ስተሕ- | አር- |
| 126 | ዞረ | поверну́ть ፕቭይርኑጥ | *ቪርተቲ | *ተርሕ-፣ *ወርት- | ወህ- | ||
| 127 | ወደቀ | па́дать ፓድጥ | ፓዳቲ | *ፓዳቲ | *ፖል-፣ *ካድ- | ማውስ- | |
| 128 | ሰጠ | дава́ть ዳቫጥ | ዳቲ | *ዳቲ | *ዶተይ | *ደኽ- | ፓይ- |
| 129 | ያዘ | держа́ть ድይርዣጥ | ደርዣቲ | *ዲርዣቲ | *ሰግ-፣ *ከህፕ- | ሃር- | |
| 130 | ጨመቀ | сжима́ть ዥማጥ፣ | *ቲስካቲ | ታማስ-፣ ወሱሪያ- | |||
| 131 | ፈተገ | тере́ть ትይርየጥ | ተረቲ | ተርቲ | *መልሕ- *ተር- | ሳክሩ- | |
| 132 | አጠበ | мыть ምውጥ | ምውቲ | *ምውቲ | *ለኊ-፣ *ነይጒ- | ዋርፕ- | |
| 133 | አበሰ | вытира́ть ቭውጥይራጥ | አንስ- | ||||
| 134 | ሳበ፣ ጐተተ | тяну́ть ጥኑጥ | *ተግኖቲ | *ዽረግ- | ህዊቲያ- | ||
| 135 | ገፋ | толка́ть ታልካጥ | *ፐርቲ | *ስከውብ-፣ *ስኩብ- | ኩዋስ- | ||
| 136 | ጣለ | кида́ть ክይዳጥ | *ክውዳቲ | *ስመይት- | ፐሢያ- | ||
| 137 | አሠረ | вяза́ть ቭይዛጥ | ቭያዛቲ | *ቨዛቲ | *በንዽ-፣ ለይግ- | ካለሊያ- | |
| 138 | ልብስን ሰፋ | шить ሽጥ | ሺቲ | *ሺቲ | *ስዩተይ | *ስዩሕ- | |
| 139 | ቆጠረ | считать ሽታጥ | *ቺታቲ | *ረይ- | ካፑወ- | ||
| 140 | አለ | говори́ть ግቨሪጥ | *ረቲ | *ሰኲ፣ *ወውክ- | ቴ- | ||
| 141 | ዘፈነ | петь ፕየጥ | пѣти ፐቲ | *ፐቲ | *ፓይተይ | *ሰንጒ-፣ *ካን- | ኢሻማይ |
| 142 | ተጫወተ | игра́ть እግራጥ | играти ኢግራቲ | *ዪግራቲ | ዱስክ-፣ ሂንጋኒስከ- | ||
| 143 | ተንሳፈፈ | плыть, пла́вать ፕልውጥይ፣ ፕላቭጥ | *ፕልውቲ፣ ፕላቫቲ | *ፕለውዽ-፣ *ስሮው- | |||
| 144 | ፈሰሰ | течь ጤጭ | *ተክቲ | *ፕለው- | አርስ- | ||
| 145 | በረደ | замёрзнуть ዝምየርዝኑጥ | ዝመርዝኑቲ | *ሚርዝኖቲ | *ፕረውስ- | ኧካይ- | |
| 146 | አበጠ | пу́хнуть ፑሕኑጥ | *ፑሕኖቲ | ሱዋ- | |||
| 147 | ፀሐይ | со́лнце ሶንፀ | *ሱልኒጸ | *ሱልኒ | *ሶኊል | ኢስታኑስ | |
| 148 | ጨረቃ | луна́ ሉና | луна́ ሉና | *ሉና | *ሜሕንስ፣ *ሎውክስነሕ | አርማስ | |
| 149 | ኮከብ | звезда́ ዝቭይዝዳ | ዝቨዝዳ | *ግቨዝዳ | *ሕስቴር | ሃስቴር | |
| 150 | ውኃ | вода́ ቨዳ | вода́ ቮዳ | *ቮዳ | *ዋንዶ | *ዋታር፣ *ሔኰሕ | ዋታር |
| 151 | ዝናብ | дождь ዶሥጥ | дъждь ዱዥዲ | *ዱዥጂ | ሄውስ | ||
| 152 | ወንዝ | река́ ርይካ | ረካ | *ረካ | *ሔፕ- | ሃፓስ | |
| 153 | ሐይቅ | о́зеро ኦዝይረ | озеро ኦዘሮ | *ኤዜሮ | *ኤዜራ | *ላኩ-፣ *ሔጌሮ- | ሉሊስ |
| 154 | ባሕር | мо́ре ሞርይ | *ሞርየ | *ስሔይዎ-፣ *ሞሪ | አሩናስ | ||
| 155 | ጨው | соль ሶልይ | ሶሊ | *ሶሊ | *ሳሕልዱስ | *ሴሕልስ | |
| 156 | ድንጋይ | ка́мень ካምይኝ | ካመኒ | *ካመኒ | *አክመንስ | *ሔክሞን | ፓሢላስ |
| 157 | አሸዋ | песок ጵሶክ | ፐሶክ | *ፐሱኩ | *ሳምሕዾስ | ||
| 158 | አቧራ | прах ፕራኽ | прах ፕራኽ | *ፖርኹ | *ፐሕርስ- | ||
| 159 | መሬት | земля́ ዝይምልያ | ዘምልያ | *ዘምያ | *ዘሜ | *ዼጎም፣ *ሔር- | ተካን |
| 160 | ደመና | о́блако ኦብለከ | ኦብላኩ | ኦቦልኩ | *ኔቦስ | አልፓስ | |
| 161 | ጉም | мгла ምግላ | мьгла ሚግላ | *ሚግላ | *ሚግላዕ | *ሕሚግለሕ፣ *ስነውዽ- | ካማራስ |
| 162 | ሰማይ | не́бо ኘበ | ነቦ | *ኔቦ | *ኔቦስ | *ኔቦስ | ኔፒስ |
| 163 | ንፋስ | ве́тер ቭየጥር | вѣтръ ቨትሩ | *ቨትሩ | *ወትራ | *ሕወንትስ | ሁዋንጽ |
| 164 | አመዳይ | снег ስኘክ | ስነግ | *ስነጉ | *ስናይጋስ | *ስኒጒህስ | |
| 165 | በረዶ | лёд ልዮት | *ለዱ | *ለዳስ | *ሔይሕ-፣ *የግ- | ኧካን | |
| 166 | ጢስ | дым ድውም | ድውም | *ድውሚ | *ዱማስ | *ስሙኲ-፣ *ዹሕሞስ | ቱሑዊስ |
| 167 | እሳት | ого́н አጎኝ | огнь ኦግኒ | *ኦግኒ | *ኦግኒስ | *ፔሑር፣ *ሔግኒስ | ፓሑር |
| 168 | አመድ | пе́пел ፕየጵል | ፐፐሉ | *ፐፐሉ | *ኼስኖ-፣ *ኼሲ- | ሃስ | |
| 169 | ተቃጠለ | горе́ть ገሬጥ | ጎሪቲ | *ጎረቲ | *ብረው-፣ *ዸጒ-፣ *ስወል-፣ *ሔውስ- | ዋርን- | |
| 170 | መንገድ | доро́га, путь ደሮገ፣ ፑጥ | ዶሮጋ፣ ፑቲ | *ዶርጋ፣ *ፖቲ | *ዌግ-፣ *ፐንት-፣ *ደርግ- | ፓልሳስ | |
| 171 | ተራራ | гора́ ገራ | ጎራ | *ጎራ | *ጐርኽ-፣ ሞን- | ካልማራስ | |
| 172 | ቀይ | кра́сный ክራስኒይ | ቸርቮኒይ | *ቺርቨኑ | *ሕረውዾስ | ሚቲስ | |
| 173 | አረንጓዴ | зелёный ዝይሎኒይ | ዘልዮኒ | ዘለኑ | *ግሬሕ- | ኈልፒስ | |
| 174 | ቢጫ | жёлтый ዦልጥይ | ዦልቲይ | *ዡልቱ | *ጊልታስ | *ገልሕዎስ፣ *ከንህኮስ | ሐሕላዋንጽ |
| 175 | ነጭ | бе́лый ብየሊይ | በሊይ | *በሉ | *በል- | *ሔልቦስ | ሃርኪስ |
| 176 | ጥቁር | чёрный ጮርኒይ | ቾርኒይ | *ቺርኑ | *ስዎርዶስ፣ *ሔምስ- | ዳንኩይስ | |
| 177 | ሌሊት | ночь ኖጭ | ኖቺ | *ኖጢ | *ኖክቲስ | *ኖኲትስ | ኢስፓንጽ |
| 178 | ቀን | день ድየኝ | ደኒ | *ዲኒ | *ደይና | *ሔግ-፣ *ደይን- | ሲዋጽ |
| 179 | አመት | год ጎት | ለቶ | *ለቶ | *የሕር-፣ *ወት- | ወጽ | |
| 180 | ሙቅ | тёплый ጥዮፕሊይ | ተፕሊይ | *ተፕሉ | *ጐርም- *ተፕ- | አንጽ | |
| 181 | ቅዝቃዛ | холо́дный ኸሎድኒይ | ኾሎድኒይ | *ኾልዲኑ | *ጌልዶስ | ኤኩናስ | |
| 182 | ሙሉ | по́лный ፖልኒይ | ፖልኒይ | *ፒልኑ | *ፒልናስ | *ፕልሕኖስ | ሱዋንጽ |
| 183 | አዲስ | но́вый ኖቪይ | ኖቪይ | *ኖቩ | ናዋስ | *ኔዎስ | ኔዋስ |
| 184 | አሮጌ | ста́рый ስታሪይ | ስታሪይ | *ስታሩ | *ሰንሖ- | ሚያህዋንጽ | |
| 185 | ጥሩ | до́брый ዶብሪይ | добрꙑи ዶብሪይ | *ዶብሩ | *በድ-፣ *ሕሱ- | አሡስ | |
| 186 | መጥፎ | злой ዝሎይ | *ዙሉ | *ሑፔሎስ፣ *ዱስ | ኢዳሉስ | ||
| 187 | በስባሳ | гнило́й ግኝሎይ | *ግኒሉ | *ፑ- | ሃራንጽ | ||
| 188 | እድፋም | гря́зный ግርያዝኒ | *ሳልው- | ኢስኩናንጽ | |||
| 189 | ቀጥተኛ | прямо́й ፕርይሞይ | *ኦርቪኑ፣ *ፕራቩ | *ሕረግቶስ | |||
| 190 | ክብ | кру́глый ክሩግሊይ | *ክሮግሉ | ||||
| 191 | ስለታም | о́стрый ኦስትሪይ | ኦስትሪይ | *ኦስትሩ | *አሥራስ | *ስኬርብ-፣ *ሔክሮስ | አልፑስ |
| 192 | ደደብ | тупо́й ቱፖይ | *ቶፑ | አልፓንጽ | |||
| 193 | ለስላሳ | гла́дкий ግላትቂይ | *ግላዱኩ | *ግላዶስ | ሚውስ | ||
| 194 | እርጥብ | мокрый ሞክሪይ | ሞክሪይ | *ሞክሩ | *ወድ | ሁርኒያንጽ | |
| 195 | ደረቅ | сухо́й ሱኾይ | ሱኹ | *ሳውሻስ | *ተርስ-፣ ስሔውሶስ | ሃታንጽ | |
| 196 | ትክክለኛ | пра́вильный ፕራቭይልንይ | *ፕራቩ | *ሕረግቶስ | አሳንጽ | ||
| 197 | ቅርብ | бли́зкий ብልይስቂይ | *ብሊዙ | ማኒንኩዋስ | |||
| 198 | ሩቅ | далёкий ደልዮቂይ | *ዳለኩ | *ዊ | አርሃ፣ ቱዋ | ||
| 199 | ቀኝ | пра́вый ፕራቪይ | *ደስኑ | *ደክስ- | ኩናስ | ||
| 200 | ግራ | ле́вый ልየቪይ | *ለቩ | *ሰውዮስ | |||
| 201 | በ... | при ፕሪ | при ፕሪ | *ፕሪ | *ፕረይዕ | *ሓድ | |
| 202 | በ... ውስጥ | во ቮ | во ቮ | *ቩን | *ሔን፣ *ሔንተር | አንዳን | |
| 203 | ከ... ጋር | со ሶ | ሱ | *ሱን | *ሜታ፣ *ኮም | ካቲ | |
| 204 | እና | и ኢ | и ኢ | *ኢ | *አንዲ | *-ኰ፣ *ደ | |
| 205 | ቢ... (ኖሮ) | ежели የዥልይ | *አኮ | ታኩ | |||
| 206 | በ... ምክንያት | потому что ፕተሙ ሽተ | ኩዊት | ||||
| 207 | ስም | и́мя ኢምየ | ኢምያ | *ዪመ | *ኢንዕመን | *ሕኖምን | ላማን |