Wiktionary:ቅድመ-ሴማዊ ሥሮች
Only stems attested in Akkadian, or with cognates in other Afro-Asiatic groups, can be confidently included in Proto-Semitic; others must be placed in West Semitic. There is some controversy in Semitic linguistics over the sibilants' pronunciation.
ማስታወቂያ፤- «*» የሚለው ምልክት ማለት በቋንቋ ሊቃውንት ግመት የሴማዊ ቋንቋዎች ጋራ ወላጅ «ቅድመ-ሴማዊ» አጠራር ሲሆን ይህ ቋንቋ ግን በጽሑፍ አልተገኘም፤ ሃልዮአዊ ነው።
ቅድመ-ሴማዊ ሥሮች
[አርም]| አማርኛ | ቅድመ-ሴማዊ | አካድኛ | አረብኛ | ዕብራይስጥ | ሶርኛ | ግዕዝ | ሜሕሪ | ፊንቄ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| መሬት | *አርጽ- | ኤርጽት- | አርድ- | ኤረጽ | አር-ዓ | ምድር | ? | አርጽ፣ ኢርጽ |
| አባት | *አብ- | አብ- | አብ- | አብ | አባ | አብ | ሐይብ | አቡ |
| አምላክ | *ኢል፣ ኢላህ- | ኢል- | ʼኢላህ- | ኤል፣ ኤሎህ- | አላሃ | - | - | ኤል፣ ኢል፣ ኢሉህ- |
| ወይን / ጠጅ[1][2] | *ወይን- | - | ወይን- | ያዪን ('ጠጅ') | - | ዋይን- | - | የን |
| ቤት | *ባይት- | ቢቱ፣ ቤቱ | ባይት- | ባዪት፣ ቤት | ባይታ | ቤት | በይት፣ ቤት | ቤት፣ በይት፣ ቢት |
| ባል (ጌታ) | *ባዕል- | ቤሉ | ባዕል- | ባዓል | ብዕል | በዓል | ባል | ባዕል |
| ንጉሥ | *ማልክ፣ *ማሊክ- | ማልኩ፣ ማሊኩ | ማሊክ- | ሜለክ | መልካ | - | - | ማልክ፣ ሚልክ |
| ወተት | *ሐሊብ- | ሒልፑ | ሐሊብ-፣ ሐላብ- | ሐላብ | ሐልባ | ሐሊብ | - | ሐለብ |
| name | *ሽም- | ሹም- | ኢስም- | ሼም | ሽማ | ሲም | ሃም | ሼም |
| ሰላም | *ሸላም-- | ሸላም-- | ሰላም- | ሻሎም | ሽላማ | ሰላም | ስሎም | ሾሎም፣ ሾለም |
| ፀሐይ | *ሣምሽ- | ሻምሹ | ሻምስ- | ሼመሽ | ሸምሻ | - | - | ሻምሽ |
| ዛፍ | *ዒጽ- | ዒጹ | ዒዻት- | ዔጽ | - | ዕጽ | አዓ | ዒጽ |
| ውኃ | *መይ-/*ማይ- | ሙ | ማይ- | ማዪም | መያ | ማይ | ሕሞ | መም፣ መይም፣ ማይ |
አካላት
[አርም]| አማርኛ | ቅድመ-ሴማዊ | አካድኛ | አረብኛ | ዕብራይስጥ | ሶርኛ | ግዕዝ | ሜሕሪ | ፊንቄ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ደም | *ደም- | ደሙ | ደም- | ዳም | ድማ | ደም | - | ዶም |
| ዐይን | *ዐይን- | ዒን- | ዐይን- | ዓዪን | ዐይና | ዐይን | ዐይን | ዐይን፣ ዐን |
| እጅ | *ያድ- | ኢድ- | ያድ- | ያዽ | ኢዳ | ኢድ | ሐይድ | ያድ፣ ዪድ፣ ኢድ |
| ልብ | *ልብ-፣ ልባብ- | ልብ- | ሉብ- | ሌብ፣ ሌባብ | ለባ | ልብ | ሐውቤብ | ሊብ |
| ምላስ | *ልሻን-/*ለሻን- | ሊሻን- | ሊሳን- | ላሾን | ለሻና | ልሣን | እውሼን | ሎሹን፣ ላሹን |
| ጥርስ | *ሺን- | ሺን- | ሲን- | ሼን | ሸና | ሥን | - | ሺን- |
እንስሳ ስሞች
[አርም]| አማርኛ | ቅድመ-ሴማዊ | አካድኛ | አረብኛ | ዕብራይስጥ | ሶርኛ | ግዕዝ | ሜሕሪ | ፊንቄ |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| bull | *ṯawr- | šūru | ṯawr- | šôr (> 'ox') | tawr-ā | sōr | - | šūr |
| camel | *gam(a)l- | gammal- (gaml-) | ǧamal- | gāmāl | gaml-ā | gamal | gəmmōl | gemāl, gamāl |
| dog | *kalb- | kalb- | kalb- | kéleḇ | kalb-ā | kalb | ? | kalb |
| ewe | *raḫil- | laḫru | riḫl(at)- | rāḫēl | - | - | - | - |
- Note: "ś" is used to transliterate Ge'ez śin, which could represent either "ś" or "s," depending on the word and time period.
Proto-West-Semitic Stems
[አርም]This is a list of cognates for which no Akkadian cognate is known or attested.
| English | PWS | Arabic | Hebrew | Syriac | Geez | Mehri | Phoenician |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| wasp | *dVb(V)r- | dabr-, dibr- | dəḇôrāh (> "bee") | debbōr-ā, debbor-t-ā | - | - | dobrot |
| holy | *ḳudš- | quds- | qōḏeš | qudš-ā | qiddūs | - | quddoš,qudš |
| son | *bn- | ibn- | bēn | br-ā | - | bər, ḥə-brē | bin |
| white | *laban- | laban "milk" | lāḇān | - | - | lbōn | labōn |
References
[አርም]See also
[አርም]External links
[አርም]- Semitic Roots Repository
- Starling Etymological Databases- Use with caution. This represents the view of the authors, not the consensus of researchers.
- Akkadian dictionary
- Phoenician dictionary
- Semitic Word List Data (Kitchen et. al, 2009)